Czy potrzebujemy reklam w przestrzeni miasta?

Od wielu lat podnoszono temat wszechobecnego chaosu reklamowego w przestrzeni miasta. Przez te lata nic się nie zmieniało, co tłumaczono brakiem odpowiednich narzędzi prawnych. Od jesieni 2015 roku ten stan rzeczy uległ diametralnej zmianie. Zaczęła obowiązywać Ustawa Krajobrazowa umożliwiająca samorządom lokalnym uporządkowanie przestrzeni miejskiej, przede wszystkim uporanie się z problemem wszechobecnego chaosu reklamowego.

W tym celu, w Urzędzie Miasta, powstała koncepcja Uchwały Krajobrazowej Olsztyna, nad której zapisami w czerwcu odbyły się konsultacje. Liczną grupę uczestników konsultacji stanowili przedstawiciele branży reklamowej. Nie ma w tym nic dziwnego, regulacje będą wpływały na prowadzoną przez nich działalność. Stąd głównym argumentem przez nich używanym były aspekty finansowe, dotyczące zarówno firm, jak i wpływów do budżetu miasta. Zapytani wprost o jakich sumach wpływających do budżetu mowa, nie potrafili ich określić.

Wśród części przedsiębiorców korzystających z reklamy zewnętrznej jako promocji własnej firmy, pojawiają się obawy, że ograniczenie form reklam oraz ich ilości może spowodować straty finansowe. Warto jednak spojrzeć na to racjonalnie. Zostanie ujednolicony sposób i forma umieszczania reklam, zasady będą takie same dla wszystkich. O wyborze usług lub produktów danej firmy nie będzie wówczas decydować krzykliwość oraz ilość reklam, a jakość i solidność firmy.

A co o tym myślimy my, mieszkańcy? Czy potrzebujemy reklam w przestrzeni miasta? Czy potrzebujemy reklam słodyczy, bielizny, środków higienicznych, itd.? Czy raczej szukamy informacji o konkretnych usługach lub siedzibie konkretnej firmy? 

Postanowiliśmy wyjść na ul. Staromiejską i zapytać przechodniów jak im się podoba aktualny obraz przestrzeni publicznych Olsztyna. Opowiedzieliśmy o problematyce reklam oraz koncepcji uchwały porządkującej ten problem. Na przygotowanych przez nas planszach pokazaliśmy przykłady realizacji estetycznych szyldów, jak i niechlubnych płacht reklamowych. Pytaliśmy czy chcieliby złożyć podpis pod hasłem: “Popieram ograniczenie liczby i rozmiaru reklam w Olsztynie. Uważam, że należy chronić charakter Starego Miasta, Śródmieścia oraz całej strefy historycznej. Chcę więcej przestrzeni o wysokich standardach użytkowych i estetycznych (dla przykładu Plaża Miejska).” W ciągu ponad godziny, zebraliśmy ponad 130 podpisów. Jak widać jest poparcie dla uporządkowania przestrzeni miasta!

Należy się zastanowić jak sformułować zasady tego porządku.

Przy opisywaniu reguł i zasad dotyczących umieszczania reklam w przestrzeniach publicznych pojawia się problem z dokładnym opisaniem gdzie, jakiej wielkości i w jakiej formie będzie ona dozwolona. Patrząc realnie musiałaby powstać gruba księga ściśle opisująca każdą formę reklamy zewnętrznej, jej rodzaj, wielkość, lokalizację, itd., tak aby uniknąć prób “obejścia” prawa miejscowego.

Cały czas należy pamiętać, że priorytetem uchwały jest uporządkowanie przestrzeni publicznej, która jest dobrem wspólnym i nie może być zdominowana przez wszechobecny chaos, różnokolorowych powierzchni, zwanych potocznie reklamami. Jej celem nie jest umożliwienie umieszczania i pozostawienia jak największej liczby reklam.

Mając powyższe na względzie, stwierdziliśmy, że najbardziej przejrzystym i najskuteczniejszym rozwiązaniem będzie całkowity zakaz umieszczania wszelkiego rodzaju nośników reklamowych na terenie Olsztyna, ze ściśle określonymi wyjątkami. Wśród dopuszczalnych form zdecydowanie nie widzimy miejsca na wszelkiego rodzaju banery, bilbordy oraz inne wielkoformatowe konstrukcje i instalacje. Jesteśmy natomiast jak najbardziej za estetycznymi szyldami.

Przy całej dyskusji nie należy zapominać o aspekcie ekologicznym. Produkcja reklam to za każdym razem zużywanie naturalnych zasobów (m.in. drewno) oraz energii. Zużyta reklama staje się odpadem. Im mniej reklam, tym czystsze środowisko.

Tak jak napisaliśmy na wstępie na razie powstała koncepcja, która może podlegać zmianom. Po rozpatrzeniu wniosków i wprowadzeniu koniecznych zmian projekt Uchwały Krajobrazowej Olsztyna zostanie wyłożony do publicznego wglądu. Do wyłożonego projektu będzie można składać uwagi, które mają zostać rozpatrzone.

Koncepcja Uchwały maj 2017

Wnioski FRO do koncepcji uchwały.