W dniu 31 stycznia weszła w życie ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (.http://dziennikustaw.gov.pl/du/2018/130 ). Wśród wprowadzonych zmian znajdują się również dotyczące budżetu obywatelskiego.
Najważniejszą dla mieszkańców kwestią jest wysokość kwoty przeznaczonej na OBO. Ma to być nie mniej niż 0,5% wydatków miasta w ostatnim roku. W przypadku Olsztyna oznacza to, że jeżeli wydatki wyniosą miliard złotych (a tak jest w tym roku), budżet OBO będzie wynosił nie mniej niż 5 milionów złotych (do tej pory było to 3,7 mln.)
Równie ważną kwestią jest pewność realizacji zwycięskich projektów oraz wykonanie ich zgodnie z zamysłem wnioskodawców. Mają to zagwarantować zapisy mówiące o tym, że projekty, które zostaną zakwalifikowane do realizacji będą wpisane do budżetu miasta oraz to, że Rada Miasta opracowując projekt budżetu Olsztyna na nowy rok, nie może usuwać lub zmieniać w sposób istotny zadań wybranych w ramach OBO.
Wpisanie projektów do budżetu miasta, jako osobnej pozycji, powoduje również to, że nie będą uszczuplane budżety jednostek miejskich o kwoty do realizacji projektów. Tym samym będą mogły realizować zaplanowane własne zadania.
Zasady określające sposób realizacji OBO do tej pory były regulowane zarządzeniami Prezydenta, teraz będą regulowane w drodze uchwały Rady Miasta.
Wiemy, że w Urzędzie Miasta trwają prace nad zmianami zasad OBO, tak aby były zgodne z nową ustawą. Niestety powyższe zasady zaczną obowiązywać dopiero w kolejnej edycji OBO, czyli w 2019 roku (co wynika z zapisów ustawy).
Uważamy, że nie powinniśmy czekać. Należy już teraz wprowadzić zmiany, które usprawniłyby funkcjonowanie OBO i dały mieszkańcom realny wpływ na realizację projektów, które wybrali.
Obecnie, wnioskodawcy zwycięskiego projektu, nie mają formalnie zagwarantowanego wpływu na sposób jego wykonania. Projekt jest realizowany przez Urząd Miasta lub inne jednostki miejskie, wprowadzane są do niego istotne poprawki, a efekt końcowy niejednokrotnie zaskakuje mieszkańców, bynajmniej nie pozytywnie. Sami tego doświadczyliśmy, ale wiemy, że te problemy dotknęły również inne projekty.
Dlatego złożyliśmy wniosek o to, ażeby projektodawcy byli na bieżąco informowani o postępach w realizacji projektu, a wszelkie zmiany w projekcie miały być z nimi uzgadniane i tylko za ich akceptacją mogły być wprowadzane.